TALIS (Teaching and Learning International Survey) халықаралық жобасы мектептің білім беру ортасын, мұғалімдердің кәсіби іс-әрекеті мен дамуының жағдайларын кең көлемде зерттейтін беделді халықаралық салыстырмалы зерттеу болып табылады. Аталмыш зерттеу Экономикалық ынтымақтастық және даму ұйымының (ЭЫДҰ) аясында жүргізіледі.
Зерттеудің мақсаты – білім беру жүйесінің кадрлық корпусын дамытудың ұлттық стратегиясының ең табысты және жетілдіру аспектілерін анықтау және кадр саясаты, мұғалімдерді даярлау формаларын таңдау саласындағы ұсыныстарды әзірлеу, мұғалімдер мен мектеп басшыларының біліктілігін арттыру, мұғалімдердің кәсіби дамуына қолдау көрсету.
TALIS зерттеуі қатысушы елдерді халықаралық салыстырмалы көрсеткіштермен қамтамасыз етуге, мұғалімдер мен директорлардың жағдайы мен жұмыс жағдайына талдау жасауға бағытталған. Әр қатысушы елде 200 мектептен кездейсоқ 20 мұғалім іріктеледі. TALIS зерттеуі сауалнама арқылы жүргізіледі. TALIS мұғалімінің сауалнамасы 66 сұрақтан тұрады, ал директордың 55 сұрағы, оның 10% -ы қосымша ұлттық мазмұнды көрсетеді. TALIS 5-9 сыныптарда (ISCED 2 деңгейі) қазақ мұғалімдері мен мектеп директорларының сабақ беру нәтижелерін қолданады, ЭЫДҰ орташа көрсеткішімен (36 елдің 31-і) әлемнің 48 елі мен аумағымен маңызды халықаралық салыстырулар жасайды. Сонымен қатар, негізгі зерттеу сұрақтары ұлттық контексті ескере отырып талданады (қала/ауыл, аймақтар, мектеп түрлері, еңбек өтілі мен жас ерекшеліктері бойынша).
TALIS – бұл мектептердегі мұғалімдердің білім беру ортасы мен еңбек жағдайын зерттейтін бірінші халықаралық зерттеу. Бұл зерттеу мұғалімдер мен мектеп директорларына білім беру саясатын талдауға және қалыптастыруға үлес қосуға мүмкіндік береді. TALIS зерттеуіндегі деректерді еларалық талдау осындай проблемаларға тап болған басқа елдерді анықтауға және басқа білім беру реформалары туралы білуге көмектеседі.
ҚАЗАҚСТАНДАҒЫ ЗЕРТТЕУ
TALIS зерттеу циклі 5 жылды құрайды. TALIS зерттеуінің бірінші циклы 2008 жылы 24 елде жүргізілді. Екінші цикл 2013 жылы енгізілді. Оған 34 мемлекет қатысты. Қазақстан 2018 жылы алғаш рет TALIS халықаралық оқыту мен оқу сауалнамасына қатысты.